به گزارش راوی امروز، انجمن هنرهای نمایشی استان تهران یکی از مراکز فعال و کارا در حوزه تئاتر کشور است؛ مرکزی که حدود  دو دهه از شکل‌گیری آن می‌گذرد و با شعب مختلف خود در شهرستان‌های فیروزکوه، دماوند، پردیس، ملارد، شهریار، قدس، پیشوا، ورامین، قرچک، پاکدشت، ری، رباط کریم، اسلامشهر و شمیرانات دامنه فعالیت‌های خود را افزایش داده است.

این انجمن دو دهه با مدیریت حسین عاطفی اداره شد و حدود دو سال است که امیرحسین شفیعی سکان‌دار هدایت آن شده است. در ادامه گفتگوی ما را با این مدیر جوان تئاتری بخوانید؛

* آقای شفیعی کمی از حوزه کاری خود برای ما بگویید.

حدود 22 ماه از شروع فعالیت بنده در انجمن‌ هنرهای نمایشی استان تهران می‌گذرد، در این مدت مهم‌ترین فعالیت انجمن، شکل‌گیری فصل تئاترِ شهرستان‌های استان تهران در قالب اجرای مداوم آثار نمایشی در شهرستان‍‌های کوچک بوده است. برنامه‌ای که با 100 اجرای پیوسته در هر شهرستان شروع شده و ممکن است در برخی نقاط تا 300 اجرا ادامه پیدا کند.

در واقع با معرفی تئاتر به شهرستانی‌ها، گروه‌های نمایشی می‌توانند در کنار اجراهای پیوسته و عمومی درآمد‌زایی کرده و در فرهنگ‌سازی شهرها نیز نقش بسزایی داشته باشند. به علاوه اینکه این کار باعث می‌شود گروه‌ها به صورت حرفه‌ای‌ آماده‌ شده و در سایر فضاهای تئاتری از قبیل جشنواره‌های بزرگ و سالن‌های مجهزتر درخششی بیشتر کسب کنند.

در کنار این برنامه در هر فصل با طرحی به نام «ما فراموش کار نیستیم» از یک پیشکسوت و هنرمند شاخص استان تهران تجلیل می‌شود؛ دوستانی که در جغرافیای خودشان در جهت اعتلای تئاتر شهرستان کوشش بسیاری داشته‌اند، سالها زحمت کشیده اما کمتر دیده شده‌اند. افرادی مانند حسین عاطفی، پرویز بشر‌دوست، سیاوش فرضی و مرحوم نقی سید جمالی که از آنها تقدیر و تشکر شده است.

* بازخوردها نسبت به این طرح چگونه بوده است؟

شکرخدا تا به امروز طرح به خوبی مورد توجه قرار گرفته و در حال حاضر در برخی شهرستان‌های استان تهران از جمله دماوند و ری در حال برگزاری است. چند شهرستان دیگر نیز در حال  آماده شدن برای برگزاری فصل تئاتر هستند.

* از لزوم اجرای این طرح بگویید.

تئاتر در شهرستان‌های کوچک معمولاً گرفتار جشنواره‌هاست؛ یعنی اگر جشنواره‌ای باشد تئاتری هم است و در غیر این صورت تئاتری وجود نخواهد داشت. از این رو سعی کردیم تمام انرژی و سرمایه‌مان را روی فصل تئاترها بگذاریم که به نظر ما کارایی بیشتری از جشنواره‌های گاه و بیگاه در شهرستان‌ها خواهد داشت.

* آیا فضاهای مناسب و کافی برای چنین طرحی پیش‌بینی شده است؟

در حقیقت با مشخص شدن یک سالن در هر شهرستان، در کنار اجرای آثار نمایشی، به نوعی معرفی سالن نیز رخ می‌دهد به این معنی که شهروندان از این پس می‌دانند در هر زمانی با مراجعه به این سالن‌ با یک اجرا روبرو خواهند بود.

در این طرح ساخت و ایجاد سالن‌های تئاتر در برخی شهرستان‌ها از نظر زیر ساخت بدون هیچ مشکلی صورت گرفت؛ اما به دلیل تازه تاسیس بودن تعدادی از شهرستان‌ها با اختلالاتی روبرو شدیم؛ شهرستان‌هایی کوچک که وزارت کشور به تازگی آنها را به تقسیمات جغرافیایی کشور اضافه کرده اما هنوز زیر‌ساخت‌های لازم برای تئاتر در آنها ایجاد نشده است. با این حال شعب ما فعال بودند و با پیگیری‌های هنرمندان و خود ادارات  تعدادی سالن و مجموعه در این شهرستان‌ها شکل گرفت.

به طور مثال شهرستان تازه تاسیس قدس به تازگی از طرف وزارت ارشاد مجهز به یک سالن شده که در آینده نه چندان دور آماده بهره‌برداری می‌شود. همچنین با وجود مشکلات سخت‌افزاری در شهرستان قرچک مجموعه ای با دو پلاتو و یک سالن تئاتر در آنجا ساخته شده است و احتمالا تا دهه‌فجر این مجموعه نیز بهره‌برداری می‌شود.

مورد بعدی شهرستانِ تازه تاسیس پیشوا با عمری حدود 5 سال است که بازهم با جود فقدان زیرساخت‌های لازم با پیگیری‌های صورت گرفته، از سمت رئیس اداره شهرستان اکنون به یک سالن بلک باکس مخصوص تئاتر مجهز شده است.

* وضعیت سالن‌های تئاتر شهرستان‌های استان تهران چگونه است؟

در حال حاضر ما در سطح استان تهران تنها دو بلک باکس در شهرستان‌های پیشوا و پاکدشت داریم. سایر فضاها، سالن‌هایی چند منظوره‌ هستند که مورد استفاده سایر گروه‌ها نیز قرار می گیرند و این کمبود لزوم ساخت بلک باکس و سالن‌های اختصاصی تئاتر را بیش از پیش می‌طلبد. در صورت وجود زیرساخت‌های لازم ساخت یک بلک باکس حدود 150 الی 200 میلیون هزینه نیاز دارد. در این بین شهرستان‌های ما خودشان سخت‌افزار را آماده می‌کنند و تجهیز آن بر عهده انجمن خواهد بود.

متاسفانه امروزه خیلی از توجه‌ها به جای اینکه متوجه کل استان تهران باشد، تنها معطوف به شهر تهران شده و همجواری با شهر تهران بزرگترین آسیبی است که تئاتر استان تهران را دچار اختلال می‌کند. در واقع شهرستان‌های استان تهران با وجود فاصله جغرافیایی چند کیلومتری با پایتخت، کیلومترها از لحاظ سخت افزاری، بودجه و امکانات پایتخت دور هستند.

* بودجه  انجمن هنرهای نمایشی استان تهران سال گذشته چقدر بوده است؟

سال گذشته طی دو مرحله 60 میلیون تومان از انجمن هنرهای نمایشی و در مجموع 130 میلیون تومان از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران به ما اختصاص پیدا کرد. این رقم در حالی است که هزینه‌های صرف شده انجمن بیش از 300 میلیون تومان بوده است. در واقع اختلاف این رقم توسط هیات مدیره انجمن هنرهای نمایشی استان تهران و با همکاری نهادهایی که البته موظف به این کار نبودند، تامین شد. مضاف بر اینکه در حوزه درآمدزایی نیز کارهایی صورت گرفت؛ با تولید نمایش‌ و اجرا در پایتخت از طریق فروش بلیت سعی کردیم باقیمانده درآمدهای مورد نیاز انجمن را تامین کنیم.

انجمن هنرهای نمایشی استان تهران بدهی ندارد؛ ولی واقعیت این است که در نگاهی جدی باید به انجمن‌ها کمک شود، باید با بها دادن به تئاتر شهرستان‌ها بودجه کافی به آنها تعلق گیرد. موضوعی که در حقیقت گله اصلی انجمن هنرهای نمایشی استان تهران است. اگر بودجه تئاتر برای تئاتر کل کشور است، چه سهمی از آن به استان‌ها علی الخصوص استان‌هایی که به صورت حرفه‌ای تئاتر کار می‌کنند، می رسد؟ چه فرقی میان هنرمند شهرستانی و تهرانی هست؟ نکته جالب این است که منِ هنرمند داخل تهران در صورت داشتن شرایط می‌توانم کمک هزینه‌ای دریافت کنم اما به هنرمند شهر ری که در واقع جزئی از تهران است، کمکی نمی‌شود،

یکی دیگر از چالش‌هایی که در استان تهران با آن روبرو هستیم، جمعیت بالای برخی شهرستان‌های استان است؛ به این معنی که شهرستان‌های زیر مجموعه استان اگرچه به تنهایی خودشان یک استان هستند اما در دریافت اعتبار مانند یک استان با آن‌ها برخورد نمی‌شود. به طور مثال جمعیت شهریار با جمعیت استان قم یکی است، همینطور جمعیت شهرستان بهارستان با استان قزوین.

شهرستان‌هایی داریم که جمعیت تئاتری آنها حدود 600 نفر است ولی این توانایی در ما وجود ندارد که هیچ  بودجه‌ای به آنها اختصاص بدهیم.  در حقیقت عشق، علاقه و انگیزه به تئاتر است که تئاتر استان ها را سرپا نگه داشته است. بچه ها با خلاقیت خودشان هزینه ها را تامین می کنند و هیچ کمکی به آنها نمی شود. هیچ کس نمی تواند ادعا کند که از تئاتر شهرستان حمایت می‌کند.

این بی‌توجهی چه عواقبی به بار خواهد آورد؟

بی‌توجهی به تئاتر باعث می‌شود تا این‌ حجم از عشق و علاقه هنرمندان این مناطق بی نتیجه مانده و ما شاهد اتفاقاتی تلخ و هولناک برای هنرمندان بعضاً جوان این مناطق باشیم. صرفِ دادن یکسری آمار و ارقام که کفایت نمی‌کند. روسای ادارات ما در شهرستان‌ها بر اساس شایستگی انتخاب نمی‌شوند و همین موضوع مشکلات تئاتر شهرستان‌ها را دو چندان می‌کند. ما غیر از مشکل کمبود بودجه و امکانات در برخی شهرستان‌ها با سدِ محکم روسا مواجه هستیم؛ روسایی که برخی از آنها هنوز  هنرهای هفتگانه را نمی‌شناسند!

هنرمند در شهرستان باید یک شمشیر دولبه برای نجات خود داشته باشد؛ یکی برای کمبود بودجه، اعتبار و نداشتن سالن مناسب و دیگری برای مقابله با آدمهایی که سد راه هنر هستند. این است که فضای هنر در شهرستان‌ها فضایی پر فشار و پرتنش است. هر چند ما سعی کردیم در این دو سال تنش‌ها را کم کرده و فضای آرامی را حاکم کنیم؛ ولی در حقیقت شرایط  سخت است. واقعا بچه‌هایی که کار می‌کنند باید خیلی قدرتمند باشند.

معضل دیگر تئاتر شهرستان بالا گرفتن سرعت مهاجرت‌هایی است که به دلیل بی توجهی به هنرمند با وجود نزدیکی شهرستان‌ها به پایتخت صورت می‌گیرد، اگر مهاجرت محل زندگی نباشد حتما مهاجرت کاری صورت می گیرد که این موضوع به نوبه خود ضربه بزرگی به تئاتر شهرستان‌ها خواهد بود.

* آیا انجمن فعالیت دیگری داشته است؟

یکی دیگر از طرح‌های ما در سال گذشته طرح‌های از ایده تا اجرا بوده است.  نیاز داشتیم کارگردان‌های حرفه‎‌ای به شهرستان‌های مختلف بروند و در حین آموزش آثاری را آماده اجرا کنند. به طور مثال در سال گذشته هنرمندان نمایش” آنکه گفت آری آنکه گفت نه”، “رویای نیمه شب تابستان” و اسب را به اجرا بردند که  یکی از مهم ترین فعالیت‌های انجمن هنرهای نمایشی بوده است.

فعالیت مهم دیگر به کمبودی که حس می‌شد بازمی‌گردد؛ نبودِ تاریخچه مکتوب تئاتر استان تهران. در حقیقت ما هیچ منبع مکتوب و تاریخچه‌ای از تئاتر شهرستان‌های پیرامون استان تهران در دست نداشتیم. خیلی از استان‌های صاحب تئاتر چنین کتابی را به صورت مجزا در اختیار داشتند و اگر در سطح استان تهران این اطلاعات و پیشینه ثبت نمی شد، به دست فراموشی سپرده می‌شدند.

یک‌سال وقت گذاشتیم و ان شاءالله در بهمن ماه از مجموعه رونمایی خواهد شد.  حدود یک سال است که یک تیم در حال کار روی این موضوعات تحت عنوان تاریخچه تئاتر استان تهران است. کار نزدیک به 600 صفحه و در مراحل پایانی است.

منبع: باشگاه خبرنگاران

نسخه چاپی خبر