پایگاه الجزیره قطر در گزارشی چند نکته را در مورد زندگی و مسیر سیاسی ملا هبت الله آخوندزاده نوشته که بد نیست همزمان با معرفی دولت طالبانی، نگاهی به آن داشته باشیم.

به گزارش راوی امروز، با تسلط کامل نیروهای طالبان بر پنجشیر، حالا سرتاسر افغانستان به دست این گروه افتاده است. اکنون بسیاری منتظرند که طالبان دولت رسمی خود را تشکیل دهد و رهبر این گروه یعنی ملا هبت الله آخوندزاده هم از قندهار به  کابل نقل مکان کند.

عدم انتقال آخوندزاده به کابل و نیز عدم انتشار هرگونه تصویر یا خبری از او باعث شده بسیاری این فرضیه را مطرح کنند که او کشته شده است و طالبان برای جلوگیری از چند دستگی خبر فوت او را منتشر نمی کند.

یکی از خبرنگاران افغان چند روز پیش مدعی شد، اختلاف آخوندزاده با شبکه حقانی در پاکستان باعث شده که این گروه با همکاری ارتش پاکستان، آخوندزاده را سربه نیست کند و پنهانی ملابرادر را به عنوان رهبر طالبان برگزیند. حالا هم بسیاری از سران طالب و متحدانشان منتظرند تا به قولی آب ها از آسیاب بیفتد و همه چیز آرام شود تا ملابرادر را به عنوان رهبر طالبان و افغانستان انتخاب کنند.

با این حال، این بحث ها فرضیاتی بیش نیستند. آنچه منابع رسمی اعلام کرده اند این است که به زودی آخوندزاده به کابل نقل مکان می کند تا به عنوان رهبر معنوی و سیاسی افغانستان طالبانی (یا به قول طالب ها به عنوان امیرالمومنین) جلوس کند.

حالا بیش از گذشته مردم و رسانه ها در مورد مرد مرموز طالبان کنجکاوی می کنند. پایگاه الجزیره قطر در گزارشی به این موضوع پرداخته است. نویسنده الجزیره در مقاله اش چند نکته را در مورد زندگی و مسیر سیاسی ملا هبت الله آخوندزاده نوشته که بد نیست به آن اشاره داشته باشیم.

مروری بر زندگی رهبر طالبان در ۲۶ بند

ملا هبت الله آخوندزاده متولد ۱۹ اکتبر سال ۱۹۷۶ در جنوب غربی قندهار است. او اهل قبیله نورزای است و در بین اهالی این قبیله بزرگ شده است. آخوندزاده در کودکی نزد خانواده اش بزرگ و تربیت شد. پدرش عبد الستار، امام جماعت یکی از مساجد قندهار بود. بعد از حمله شوروی به افغانستان، آخوندزاده به همراه خانواده اش به پاکستان مهاجرت کرد. هبت الله در آنجا وارد یک مدرسه دینی شد و شروع به فراگیری تعلیمات اسلامی کرد. آخوند زاده بعد از گذراندن تحصیلات خود، لقب “مولوی” گرفت که بالاترین عنوان علمی و مذهبی گروه های جهادی است.

آخوندزاده به همراه سایر جهادی ها در جنگ علیه رئیس جمهور وقت افغانستان که متحد شوروی بود و گرایشات مارکسیسیتی شدید داشت، شرکت کرد. در آن زمان، آخوندزاده متحد عطا محمد نور بود. آخوندزاده بعد از شکست اولیه گروه های جهادی به پاکستان گریخت و مدتی در اردوگاه پناهندگان در مرز بلوچستان زندگی کرد. هبت الله اواخر دهه ۱۹۸۰ را در حال مبارزه با نیروهای روس و آموزش “مجاهدین” که علیه شوروی در افغانستان می جنگیدند، گذراند. آخوندزاده در این زمان با ملا عمر آشنا شد و به علت نزدیکی که با او داشت، نزد او بسیار محبوب شد.

این دو به همراه گروهی دیگر از مجاهدین، گروه طالبان را تاسیس کردند. بعد از فتح کابل توسط طالبان، هبت الله مسئول فتاوی و احکام شرعی و فقهی افغانستان شد و به نوعی قاضی القضات طالبان به حساب می آمد. بعد از حمله آمریکا به افغانستان، هبت الله به جنوب پاکستان گریخت و امامت یکی از مساجد روستاهای آنجا را به عهده گرفت. بعد از احیاء حرکت طالبان، او نقشی محوری پیدا کرد و مجددا قاضی القضات طالب ها شد. ملاعمر در سال ۲۰۰۵ کشته شد و ملا اختر منصور به جای او به قدرت رسید.

بسیاری معتقدند هبت الله به لحاظ معنوی قدرت بیشتری از ملا اختر داشت اما چون به فنون جنگ مسلط نبود، ملا اختر به جای او زعامت طالبان را بر عهده گرفت. در سال ۲۰۱۵، ملا اختر منصور در شهر کویته بلوچستان طالبان کشته شد و ملا هبت الله با تصمیم شورای حل و عقد طالبان به جای او نشست. بلافاصله پس از اعلام انتخاب آخوندزاده به عنوان رهبر طالبان، ایمن الظواهری، رهبر سازمان “القاعده” با او بیعت کرد و او را “امیرالمومنین” نامید.

این اتفاق باعث افزایش اعتبار معنوی و سیاسی هبت الله در بین طالب ها و سایر گروه های سلفی پاکستان و افغانستان شد. آخوندزاده در همان ابتدای زعامت، مشی محافظه کارانه ای به خود گرفت. او اعلام کرد در صورتی که دولت افغانستان با بیگانگان همکاری نکند، حاضر است با آن صلح کند. او گفت که طالبان به دنبال حکومت شرعی است و باب توبه و رحمت الهی هم همیشه در اسلام باز است. فتاوی شرعی رهبر جدید طالبان نیز کاملا فرق کرده بود. به طور مثال، آخوندزاده با انتشار بیانیه ای در ۲۶ فوریه ۲۰۱۷ ، از افغان ها خواست تا در افغانستان درخت بکارند و اهمیت این امر را در قوانین اسلامی برجسته کرد. در سال ۲۰۱۷، داعش به عنوان مهم ترین رقیب طالبان، در مطلبی این گروه را منحرف خواند و هبت الله آخوندزاده را “طغیانگر” نامید. در این زمان، ایمن الظواهری بار دیگر از طالبان و هبت الله آخوندزاده حمایت کرد و حتی در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان با نیروهای داعش و مخالفان طالبان جنگید.

آخوندزاده بعد از قدرت گرفتن، ابتدا با دولت اشرف غنی صلح کرد و توانست تا حدی آزادانه فعالیت کرده و نیرو بگیرد. او سپس نمایندگان طالبان را در یک سفر تاریخی به دوحه فرستاد تا با نمایندگان آمریکا مذاکره کرده و زمینه را برای فعالیت خود بعد از خروج قوای آمریکا از افغانستان فراهم کنند. بعد از مذاکرات دوحه، آخوندزاده یک حرکت فوق العاده استراتژیک انجام داد. او اعلام کرد که طالبان هرکسی را که “در دشمنی ها علیه امارت اسلامی (طالبان) شرکت کرده عفو می کند.”

در می ۲۰۲۰ طالبان نامه مفصلی را منتشر کردند که در آن آخوندزاده از ایالات متحده خواسته بود “در راستای اجرای توافقنامه امضا شده در دوحه در ۲۹ فوریه” هر چه سریعتر خاک افغانستان را ترک کند. در ۲۸ جولای و به مناسبت عید قربان، هبت الله آخوندزاده آغاز حرکت برای ایجاد امارت اسلامی را اعلام کرد. وی توضیح داد که طالبان به تعهدات خود در توافقنامه صلح امضا شده در ۲۹ فوریه با ایالات متحده عمل کرده و از آمریکا خواست در روند صلح جاری این کشور “جدیت ، علاقه و تدبیر” نشان دهد. در تاریخ ۱۴ فوریه ۲۰۲۱ برخی رسانه ها گزارش دادند که هبت الله آخوندزاده به همراه رئیس امور اطلاعات گروه، ملا مطیع الله و مدیر مالی گروه، حافظ عبدالمجید، همگی در یک انفجار در شهر کویته پاکستان کشته شدند. این خبر توسط خود طالبان رد شد.

در اواخر فوریه ۲۰۲۱ آخوندزاده با صدور فرمانی از اعضای طالبان خواست از “مجازات” افراد بدون حکم دادگاه خودداری کنند و از گرفتن فیلم یا عکس از این مجازات ها جلوگیری نمایند. در ژوئیه ۲۰۲۱ دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا مدعی شد طی یک تماس تلفنی با هبت الله آخوندزاده رهبر طالبان صحبت کرده است. با این حال، ترامپ نام او را به یاد نمی آورد و گفت: بگذارید او را “محمد” صدا کنم. ترامپ مدعی شد به آخوندزاده گفته است: ای محمد، ما (افغانستان) را ترک می کنیم اما برمی گردیم و محکم تر به تو ضربه می زنیم. “

ترامپ، هبت الله آخوندزاده، رهبر طالبان را فردی بی ادب توصیف کرد که سعی می کرد خود را مودب نشان دهد.

وحیدالله هاشمی که از نزدیک ترین نهادهای تصمیم گیر طالبان است، به رسانه ها گفت که احتمالاً هبت الله آخوندزاده رهبر این جنبش باقی می ماند و قدرت را در افغانستان توسط شورای حکومتی به دست می گیرد. بعد از تصرف افغانستان به دست نیروهای طالبان، اعلام شد که هبت الله آخوندزاده به قندهار رفته و بعد از آرام شدن اوضاع به کابل می آید.

او حالا هرچند رسما در دولت طالبان نقشی ندارد، اما به گفته طالب‌ها، وی رهبر معنوی و امیرالمومنین آنهاست!

نسخه چاپی خبر