خانه » استان‌ها » میراث سیاستمدار ثروتمند قجری در تهران
  • یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳ - 2024 22 December

استان‌ها // 26 جولای 2023  ,  17:00  // کد خبر : 76073
میراث سیاستمدار ثروتمند قجری در تهران

جنت یا همان بهشت لقبی است که به این محله داده‌اند؛ زمین‌هایی که با پلاک ۱۳۲ متعلق به محمدعلی نظام مافی، سیاستمدار دوران قاجار و به باغ‌های انبوهش مشهور بود.

جنت یا همان بهشت لقبی است که به این محله داده‌اند؛ زمین‌هایی که با پلاک ۱۳۲ متعلق به محمدعلی نظام مافی، سیاستمدار دوران قاجار و به باغ‌های انبوهش مشهور بود.

به گزارش راوی امروز، اما امروز محله جنت‌آباد بزرگ که از معروف‌ترین محله‌های منطقه ۵ است به بخش شمالی، جنوبی و مرکزی تقسیم شده و سه‌‌گانه جنت‌آباد لقب گرفته‌است؛ محله‌هایی که از بلوار آیت‌الله کاشانی آغاز  می‌شود و تا سیمون‌بولیوار تا شمال منطقه امتداد دارد.

سه‌گانه جنت‌آباد
گستره زمین‌های روستای‌های کن، باغ‌فیض و حسن‌آباد بخش عظیمی از محدوده غرب تهران قدیم را به‌خود اختصاص داده بود. مسلماً زمین‌هایی که بعدها جنت‌آباد لقب گرفت در میان این زمین‌ها و باغ‌های پ‍ربرکت همچون نگینی گرانبها می‌درخشید. مرحوم محمدعلی نظام مافی املاک زیادی در محدوده روستای مهرآباد که در حال حاضر فرودگاه مهرآباد در آن محدوده قرار دارد، داشت. برای همین غرب تهران را به‌خوبی می‌شناخت و همین باعث شد تا بخش زیادی از زمین‌های آن محدوده را بخرد. ساخت مسجد و درمانگاه در زمین‌های جنت‌آباد کلید رونق آن را چرخاند و در توسعه شهری بعد از انقلاب، این زمین‌ها به یک محله به نام جنت‌آباد تبدیل شد. هسته اولیه محله در محدوده روستای حسن‌آباد در محدوده بلوار آیت‌الله کاشانی امروز شکل گرفت. این محله تا شمال منطقه ۵ امتداد داشت تا اینکه ساخت بزرگراه شهید همت این محله را به دو محله یعنی محله جنت‌آباد جنوبی و مرکزی تبدیل کرد. بعد از ساخت بزرگراه آبشناسان و توسعه زندگی شهری قسمت شمالی این محله یعنی تا محدوده کوه‌های شهران و حصارک به جنت‌آباد شمالی معروف شد. سه‌گانه جنت‌آباد این روزها به یکی از محله‌های مهم و پرطرفدار غرب تهران تبدیل شده است؛ محله‌هایی که امکانات متنوع تفریحی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی، درمانی و آموزشی را در خود جای‌داده‌اند.

سیاستمدار خیر

تاریخچه محله جنت‌آباد با خاندان نظام مافی گره‌خورده است. آبادانی این محله و رونق زندگی در آن را باید نتیجه خیروبرکت موقوفات محمدعلی نظام مافی معروف به‌نظام‌السلطنه دانست. محمدعلی نظام مافی مردی سیاستمدار و قانونگذار و دولتمرد دوره قاجار و پهلوی بود و از ملاکان ثروتمند ازجمله مالک جنت‌آباد تهران محسوب می‌شد.پدرش حسینقلی‌خان نظام‌السلطنه مافی از سیاستمداران بزرگ قاجار بود که بعد از مرگش، لقب پدر به پسر می‌رسد و همه او را سالار معظم صدا می‌زدند. اگر از اقتدار و نفوذ سیاسی او بگذریم محمدعلی نظام مافی را باید مردی نیک‌اندیش و خیری بزرگ بنامیم؛ مردی که هنوز موقوفاتش جاری است و بناهایی که نهاد همچنان پابرجاست. کمتر کسی است که نام مسجد نظام‌مافی، درمانگاه نظام مافی و مدرسه‌ای به همین نام را در محله جنت‌آباد نشنیده باشد. همه این مکان‌های عمومی از موقوفات او بوده است. او علاوه بر تهران در شهرهای دیگر ایران نیز موقوفاتی به یادگار گذاشته است که ازجمله می‌توان به بیمارستان شهر شوش اشاره کرد که در سال ۱۳۵۲ ساخته شد؛ شهری که تا آن زمان بیمارستان نداشت. بیمارستان نظام مافی در دوران جنگ ایران و عراق، نقش مهمی به‌ویژه در عملیات فتح‌المبین ایفا کرد. آرامگاه محمدعلی نظام مافی در صحن مسجد نظام مافی در محله جنت‌آباد جنوبی قرار دارد.

اینجا مرکز نیکوکاری است

معماری مدرن و متفاوت مسجد نظام مافی در محله جنت‌آباد این مسجد را متمایز و متفاوت کرده است. با اینکه مسجد در دهه ۵۰ ساخته شده است اما سبکی مدرن و خاص دارد. دیوارهای مسجد با سنگ سفید تراورتن پرشده و مناره‌هایی منحصربه‌فرد با پلان مربع دارد، اما از گنبد مرسوم در معماری مساجد در آن دیده نمی‌شود. مسجد نظام مافی علاوه برمکان معنوی یک مکان اجتماعی، فرهنگی و عام‌المنفعه برای اهالی جنت‌آباد و غرب تهران است. سیدمحمدتقی حسین‌زاده، امام جماعت مسجد نظام مافی می‌گوید: «مرحوم محمدعلی نظام مافی زمین مسجد را سال ۱۳۴۷ وقف کرد و خودش بانی ساختش شد.» حسین‌زاده به درمانگاه خیریه مسجد نظام مافی اشاره می‌کند و می‌گوید: «زمین این درمانگاه نیز وقف مرحوم نظام مافی است و توسط همسرش بنا شده که درآمدهای حاصل از این درمانگاه برای افراد نیازمند و معلول هزینه می‌شود.»

۴باغ قدیمی در جنت‌آباد جنوبی وجود داشت که این روزها تنها نام یک میدان با آب‌نمایی متفاوت از آنها باقی‌مانده است. میدان چهارباغ جنت‌آباد یادآور باغ‌های میوه‌ای است که در ۴ گوشه میدان خودنمایی می‌کردند.
۳۰۰ خانواده، تحت پوشش مرکز نیکوکاری مسجد نظام مافی قرار دارند. این خانواده‌ها ازنظر تأمین معیشت زندگی، کمک‌هزینه تحصیلی و کمک به یتیمان حمایت می‌شوند.

اهالی روستای کشار در بازار گل

بازار گل جنت‌آباد یکی از مجهزترین و پرمخاطب‌ترین بازارهای گل غرب تهران در جنت‌آباد شمالی واقع شده است. بیشتر غرفه‌داران این بازار گل از اهالی روستای کشار در بخش کن هستند که تولید نهال و گل و گیاه، حرفه آبا و اجدادی‌شان است. اهالی کشار تبحر خاصی در تولید گل و گیاه و ساخت باغچه خانگی دارند ازاین‌رو بازار گل مخاطبان زیادی را به‌خود جذب کرده است.

کارآفرینی بانوان در بازار جنت

بیش از یک دهه از عمر بازار جنت در محله جنت‌آباد مرکزی می‌گذرد؛ بازاری متفاوت که باعث شده است تا زنان سرپرست خانوار یا بانوانی که به نوعی کمک‌هزینه خانواده‌شان هستند، فرصتی برای ارائه تولیدات هنری و خانگی خود داشته باشند. این بازار به‌دلیل قیمت مناسب و تنوع محصولات و حضور بانوان کارآفرین در غرب تهران معروف شده است. غرفه‌های این بازار زیرنظر اداره بانوان شهرداری به‌طور دوره‌ای در اختیار بانوانی قرار می‌گیرد که سعی دارند با دستان توانمند خود اقتصاد خانواده را مدیریت کنند.



دیدگاه ها :



 
 

آخرین اخبار