به گزارش راوی امروز، «مهدی‌زاده» صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول پایگاه اطلاع‌رسانی «راوی امروز» و روزنامه «نبض امروز» در نقد خود نوشته است:

«حضرت امام خمینی (ره) هرگز از اهمیت فرهنگ و زیر بنایی بودن آن غافل نبودند و با استناد به موازین اسلامی، فرهنگ را اساس جامعه می‌دانستند و ضمن پذیرش نیازهای مادی به‌عنوان یکی از ابعاد وجودی انسان، نقش فرهنگ را تعیین‌کننده و امور دیگر را تابعی از آن تلقی می‌کردند و می‌فرمودند:

«بی‌شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه، هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می‌دهد و با انحراف فرهنگ، هرچند جامعه در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرت‌مند و قوی باشد ولی پوچ و پوک و میا ن تهی است» (صحیفه نور، ج 15، ص 16).‌

ایشان در جایی دیگر فرهنگ را مایه سعادت و شقاوت جامعه می‌دانند و می‌فرمایند: «فرهنگ مبدأ همه خوشبختی‌ها و بدبختی‌های ملت است؛ اگر فرهنگ ناصالح شد، این جوان‌هایی که تربیت می‌شوند به این تربیت‌های ناصالح، این‌ها در آتیه فساد ایجاد می‌کنند…»(صحیفه نور، ج 1، ص 273).

امام (ره) همچنین می‌فرمایند: «درباره فرهنگ هر چه گفته شود کم است و می‌دانید و می‌دانیم اگر انحرافی در فرهنگ یک کشور پیدا شود…. دیری نخواهد گذشت که انحراف فرهنگی بر همه غلبه می‌کند و همه را خواهی‌نخواهی به انحراف می‌کشاند»(صحیفه نور، ج 17، ص 203).

بدون شک، استان تهران ازلحاظ زیرساخت‌های فرهنگی، یکی از محروم‌ترین استان‌های کشور است و در این میان، شهرستان‌های جنوب‌شرق این استان شامل ورامین، قرچک و پیشوا دارای محرومیت‌ها و کمبودهای اساسی‌تری به نسبت وسعت و جمعیت هستند.

شهرستان‌های جنوب‌شرق استان با جمعیتی حدود یک‌میلیون نفر، با حضور فراوان اتباع بیگانه و وسعت و جمعیتی بیش از حدود 15 استان کشور، از نبود زیرساخت‌های حیاتی و بدیهی فرهنگی برای هر منطقه‌ای رنج می‌برند که این امر، نیازمند نگاه ویژه برای ایجاد اماکن جدید و تجهیز آن‌ها در کنار تقویت و ارتقای زیرساخت‌های موجود است.

زیرساخت‌های فرهنگی این سه شهرستان چه ازلحاظ سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری با مشکل و تنگناهای بسیار زیادی روبه‌رو هستند؛ بر اساس مصوبه‌های شورای عالی شهرسازی و معماری برای فضاهای شهری، هر نفر نیازمند حداقل نیم مترمربع فضای فرهنگی است که اگر ملاک قرار گیرد، ضعف زیرساخت‌های فرهنگی و هنری در استان تهران بیشتر به چشم می‌آید.

نکته مهم و جالب اینجاست که برخلاف منویات رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران که فرهنگ هر جامعه را هویت و موجودیت آن جامعه می‌دانند و فرهنگ را بر هر مسئله‌ای ارجح می‌دانند، نه‌تنها در 40 سال بعد از انقلاب اسلامی، فضا و تجهیزات جدید زیادی به این خطه اضافه نشده، بلکه از فضاهای موجود نیز بهره درستی برده نمی‌شود و حتی در برخی موارد، این فضاها در اختیار مردم و اهالی هنر قرار ندارند و از آن‌ها گرفته‌شده است.

نمونه بارز و مهم تصرف این امکانات سخت‌افزاری و مکانی، فرهنگ‌سرای «ارشاد» شهرستان ورامین است که از سال 88 در اختیار نیروی انتظامی قرارگرفته و قرار بوده یکی‌دوساله باشد ولی اکنون حدود 10 سال می‌گذرد و تلاش جدی و اراده‌ای برای بازپس‌گیری آن وجود ندارد.

از نمونه‌های قابل‌ذکر دیگر نیز فرهنگ‌سرای «شهید ستاری» قرچک است که از بدو تأسیس این شهرستان (حدود سال 91) در اختیار دادستانی قرارگرفته و تا زمان تکمیل ساختمان دادستانی که معلوم نیست چه زمانی باشد، به‌طور حتم در اختیار این نهاد قضایی خواهد بود.

نکته مهم اینجاست که مطالبه بسیار جدی هنرمندان و مردم ورامین و قرچک، بازگرداندن این فرهنگ‌سراها به دامن فرهنگ و هنر در کنار تجهیز و به‌سازی آن‌هاست.

هم‌چنین تکمیل و بهره‌برداری صحیح و اصولی اماکنی چون گالری پشت فرهنگ‌سرای رازی که سال‌ها بلااستفاده مانده یا کتابخانه «فردوس» در منطقه امرآباد ورامین که سال ۸۳ افتتاح شد و بعد از یک ماه از راه‌اندازی، مجدداً تعطیل شد و تاکنون تعطیل مانده و خسارت‌های زیادی به آن واردشده است، خواسته جدی هنرمندان و اهالی فرهنگ محسوب می‌شود.

اما در این میان، هیچ مسئولی به فرمایشات امام راحل توجه ندارد که فرهنگ را اولویت اصلی و بالطبع، امری ضروری برای پیش‌گیری از فساد و جرائم می‌دانند و آن‌وقت است که نیازی به دادگاه و پاسگاه و… نیز نخواهد بود.

امام خمینی (ره) به‌صراحت فرمودند که «اگر انحرافی در فرهنگ یک کشور پیدا شود، انحراف فرهنگی بر همه غلبه می‌کند و همه را خواهی‌نخواهی به انحراف می‌کشاند» اما معلوم نیست که چرا در این دو شهرستان وسیع و پرجمعیت، برخلاف تأکید بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، بیشتر به امر تأدیب و تنبیه توجه می‌شود تا امر فرهنگ و فرهنگ‌سازی.

در پیشوا، شهرستان تازه تأسیس دیگر جنوب شرق استان تهران نیز وقتی ازنظر شاخص‌ها و سرانه‌های فرهنگی نگاه شود، ازنظر درجه توسعه، از کم‌برخوردارترین مناطق کشور، کم‌بهره‌تر است.

ضعف زیرساخت‌های فرهنگی در پیشوا به حدی بوده که حتی برای تمرین نمایش یا موسیقی، فضایی وجود نداشت و تنها چندی پیش، با همت اداره ارشاد و تولیت آستان مقدس امام‌زاده جعفربن موسی‌الکاظم (ع) یک سالن بسیار کوچک و بی‌کیفیت تحت عنوان «بلک ‌باکس» اختصاص داده شد که هم عاریتی و موقوفه است و هم کفاف جمعیت 150 هزارنفری این شهرستان (با احتساب اتباع بیگانه) را نمی‌دهد.

بی‌شک باید برای تقویت زیرساخت‌های فرهنگی و هنری در این سه شهرستان فکری اساسی شود، زیرا اگر به فرموده امام راحل، حوزه فرهنگی سامان بگیرد بسیاری از موارد دیگر نیز سامان خواهد گرفت.

بسیاری از رفتارهای دور از فرهنگ در جنوب شرق استان تهران، خروجی نگرش متولیان امور است که با رویه‌های مناسب فرهنگی می‌توان آن‌ها را تغییر داد؛ وجود استعدادهای بالقوه و متعدد فرهنگی و هنری در این سه شهرستان که رتبه‌های مهم کشوری و افتخار حضور در جشنواره‌های بین‌المللی در رشته‌های مختلف ازجمله تئاتر، موسیقی، هنرهای تجسمی، عکاسی، خوشنویسی، فیلم‌سازی و… دارند، کمک شایانی به تغییر روند و رویه‌ها خواهد داشت.

اجرای مستمر برنامه‌های فرهنگی و آموزشی با استفاده از ظرفیت‌های متعدد حاضر در این دیار، از قبیل کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، مؤسسه‌های فرهنگی و انتشاراتی، رسانه‌ها، آموزشگاه‌های هنری و… در جنوب شرق استان تهران می‌تواند ضمن بالا بردن مشارکت عموم مردم محله‌ها در برنامه‌ها، موجب فعال شدن تمام اقشار جامعه در ارتقا و توسعه فرهنگی منطقه شود.

کمک و ورود جدی شهرداری‌ها و دهیاری‌های سه شهرستان در امر توسعه فرهنگی و به‌خصوص افزایش سخت‌افزاری و مکانی سرانه‌های فرهنگی نیز می‌تواند در کنار هم‌راهی و هم‌یاری نرم‌افزاری و سخت‌افزاری آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی این دیار، به فرموده امام (ره) فرهنگ ناصالح مؤثر در تربیت جوان‌ها را به تربیت صالح تبدیل کند تا در آتیه، از فساد و آسیب‌های اجتماعی جلوگیری شود.

درنهایت، وعده‌های دروغین مسئولان نیز باید پی‌گیری و مؤاخذه شود تا مدیران اجرایی و قانون‌گذاری به ‌دروغ عادت نکنند و بازهم برخلاف سیره عملی و اندیشه‌های امام خمینی (ره)، مردم که ولی‌نعمتان مسئولان تلقی می‌شوند، تحت‌فشار محرومیت‌ها و کم‌کاری‌ها قرار نداشته باشند.

نتیجه این‌که در آستانه چهلمین سال‌روز پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی که بسیاری از اندیشه‌ورزی‌های امام راحل مغفول مانده است، دوری امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری فرهنگی جنوب‌شرق استان تهران از اندیشه‌های امام خمینی (ره) در این خطه مشهود است و باید حداقل در امر کلیدی فرهنگ و هنر که به فرموده ایشان، مبدأ همه خوشبختی‌ها و بدبختی‌های ملت است، توجه ویژه و کاربردی‌تر وجود داشته باشد تا اوضاع جامعه رو به بهبود برود».

نسخه چاپی خبر