مالیات ها در یک تقسیم بندی کلی به مالیات‌های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شوند . مالیات غیرمستقیم به مالیات از واردات، مالیات ارزش افزوده و … اطلاق می‌شود و مالیات بر شرکت‌ها ، مالیات بر حقوق و دستمزد و نقل و انتقال ملک و … مالیات مستقیم تلقی می‌شوند.

بر اساس برآوردهای صورت گرفته ۴۳ در صد از کل درآمد مالیاتی پیش بینی شده در سال آینده یعنی چیزی در حدود ۶۶ هزار میلیارد تومان از محل مالیات‌های مستقیم و ۶۷ درصد باقی از محل مالیات‌های غیر مستقیم جمع اوری می‌شود.

 شرکت‌ها چقدر مالیات می‌دهند؟

از میان مالیات‌های مستقیم ، مالیات بر شرکت‌ها نزدیک به ۳۷ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که حدود ۲۴ درصد کل درآمدهای مالیاتی منابع عمومی بودجه است. مالیات شرکت‌ها نسبت به قانون سال ۱۳۹۷ ، با این احتساب ، نزدیک به چهار هزار میلیارد تومان کاهش دارد که با احتساب نرخ تورم رقم قابل توجهی است.

مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی میزان مالیاتی که قرار است در سال آینده از شرکت‌های غیردولتی دریافت شود را ۲۴ هزار میلیارد تومان و میزان مالیات پرداختی شرکت‌ها و موسسات دولتی را ۱۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است .

در عین حال سازمان‌های اداره کننده نهادها و بنیادها نیز ۱۶ میلیارد تومان مالیات می‌پردازند که این مالیات مجددا به آنها بازگردانده می‌شود. اقدام برای پرداخت مالیات با هدف شفاف‌سازی بودجه صورت می‌گیرد چرا که طبق قانون این نهادها و بنیادها از پرداخت مالیات معاف هستند .

حجم مالیات پرداختی حقوق‌بگیران

در سال ۱۳۹۸ ، مالیات بر درآمد افراد و مشاغل نیز حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است که ۱۶ درصد از کل درآمدهای مالیاتی عمومی را تشکیل می‌دهد. مالیات پیش بینی شده کارکنان دولت در سال آینده هفت هزار میلیارد تومان و سهم کارکنان بخش خصوصی برابر با ۶ هزار میلیارد تومان است.

 اصناف و مشاغل نیز مالیاتی در حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان پرداخت می‌کنند. مالیات مستغلات نیز ۱.۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

از میان مالیات‌های مستقیم مالیات بر ثروت آخرین قلم از این دسته مالیات‌ها به شمار می‌رود.

این رقم در سال آتی ۴ هزار میلیارد تومان است. از دیگر مالیات‌های قابل توجه مردم و کسبه در بودجه، مالیات بر ارزش‌افزوده است. در لایحه بودجه امسال، پیش‌بینی شده است که نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده تغییری نکند و همان ۹ درصد سال پیش باشد. از این ۹ درصد، یک درصد خرج هزینه‌های بهداشت و درمان می‌شود و ۳ درصد آن تحت عوارض ارزش‌افزوده صرف هزینه‌های شهرداری‌های شهرها و روستاهای محل فعالیت فعالان اقتصادی می‌شود و باقی یعنی ۵ درصد مانده نیز سهم منابع عمومی دولت است.

پیش‌بینی دولت این است که این نوع مالیات (بدون در نظر گرفتن سهم شهرداری‌ها) در مجموع حدود ۴۸ هزار میلیارد تومان عاید بودجه کشور کند که نزدیک به ۱۰ هزار میلیارد تومان آن برای بخش سلامت است. به طور کلی و از بابت تحقق مالیات‌های پیش‌بینی شده می‌توان گفت که در سال ۱۳۹۸ معادل ۱۵۳ هزار میلیارد تومان به‌عنوان درآمدهای مالیاتی عمومی مقرر شده است.

این رقم نسبت به رقم درآمدهای مالیاتی عمومی قانون بودجه سال ۱۳۹۷ که حدود ۱۴۲ هزار میلیارد تومان بود، حدود ۸ درصد رشد داشته است. اگر نرخ تورم امسال و سال آینده را حداقل ۳۰ درصد در نظر بگیریم، این یعنی اینکه مالیات به قیمت ثابت تا ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده که قابل توجه محسوب می‌شود. احتمالا این کاهش به دلیل توجه دولت به وضعیت اقتصاد و با ملاحظه کمک به وضعیت آن است.