قصابی‌ها می‌گویند علت گرانی گوشت کمبود عرضه گوشت به بازار و قاچاق دام است و دامداران معتقدند کمبود خوراک دام و گرانی آن باعث افزایش قیمت گوشت شده است. سعید سلطانی کارشناس صنعت دامپروری که پیش از این ریاست اتحادیه دامداران را برعهده داشت، به «شهروند» می‌گوید: «قیمت هر گوسفند زنده در مرزهای ایران به ٣‌میلیون تومان می‌رسد، زیرا جهش قیمت دلار، قاچاق دام و فروش آن به دلار را برای دلالان و قاچاقچیان سودآور کرده است.»

البته علی‌اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفند می‌گوید: «علت کاهش فروش قصابی‌ها یکی گوشت‌های ارزان و وارداتی است و دیگری شروع مهرماه است که بر هزینه‌های مردم افزوده است و مردم قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده است.»

گوشت نسیه‌ای با کارت ملی

در جنوب شهر کاروکاسبی قصابی‌ها از رونق افتاده است. در میدان شوش برخی قصابی‌ها به صورت نیمه‌تعطیل فعال هستند. آنها می‌گویند برایشان نمی‌صرفد که تمام روز در مغازه معطل بمانند و مشتری نداشته باشند. یکی از آنها می‌گوید که تا پیش از گرانی‌ها، روزی ٢٠ تا ٣٠ مشتری داشت اما حالا تعداد مشتری‌ها به وضوح کمتر شده است. او توضیح می‌دهد: «مشتری‌ها این روزها بیشتر برای خرید نیم‌کیلو و ربع کیلو گوشت می‌آیند و آن‌هم تازه گوشت بااستخوان که ارزان‌تر است.»

برخی قصابی‌ها هم می‌گویند گرانی‌های حاکم بر بازار مردم را به سمت و سوی خریدهای اقساطی کشانده است. برخی فروشندگان برای فروش گوشت اقساطی کارت ملی یا کارت یارانه مشتریان را می‌گیرند تا سرِ ماه با آنها تسویه کنند. برخی دیگر هم برای فروش اقساطی گوشت به مشتریان‌شان از آنها چک می‌گیرند. البته محمد که یکی از قصابان جنوب شهر است، توضیح می‌دهد: «غذاخوری‌ها بیشتر گوشت اقساطی می‌خرند و بعضی از مردم که چند کیلوگرم گوشت خریداری می‌کنند، در چندین نوبت پول گوشت را پرداخت می‌کنند.»

صف مردم برای گوشت یخ‌زده

اگر چه چندی پیش عباس ابراهیمی، رئیس اتحادیه قصابان البرز،  گفته بود؛ گوشت‌های منجمدی برای تنظیم بازار که از آن تحت عنوان گوشت برزیلی نام برده می‌شود، وجود دارند. این گوشت‌ها هیچ‌کدام وارداتی نیست و لفظا به آنها گوشت یخ‌زده برزیلی می‌گویند و همه این گوشت‌ها محصولات داخلی و عمدتا گوشت دام‌های پیر است اما قصابی‌ها نظر دیگری داشتند و می‌گفتند تمامی گوشت‌های توزیع‌شده وارداتی‌اند و مردم برای اینکه پول کمتری بپردازند، در صف‌های عریض و طویل خرید این گوشت‌ها می‌ایستند.  رئیس اتحادیه قصابان البرز در ادامه صحبت‌هایش اضافه کرد: «این گوشت‌ها با قیمت هر کیلو ۳۰‌هزار تومان، توسط قصابی‌ها و دیگر مراکز عرضه به فروش می‌رسد؛ البته مقدار این گوشت‌ها کم است و فقط در فروشگاه‌ها و مراکز دولتی توزیع می‌شود. همچنین بخش عمده‌ای از گوشت وارداتی به کشور از مغولستان و قرقیزستان تأمین می‌شود؛ این گوشت‌ها که به نوعی گوشت گرم محسوب می‌شوند، با قیمت ٤٠‌هزار تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.» اما به گفته برخی از سوپرگوشتی‌ها و برخی از قصابی‌ها، گوشت‌های منجمد را خریداری می‌کنند و به جای گوشت گرم ایرانی به فروش می‌رسانند.

رواج تقلب‌های عجیب در بازار گوشت

در این آشفته‌بازار برخی هم راه تقلب را در پیش گرفته‌اند؛ به‌عنوان مثال گوشت منجمد را خریداری می‌کنند و به جای گوشت گرم به فروش می‌رسانند. اما از کجا  می‌توان به این موضوع پی برد؟! یکی از قصابی‌ها در منطقه ١٠ در این‌باره می‌گوید: «تشخیص گوشت گرم از منجمد برای مشتری به هیچ عنوان  قابل شناسایی نیست.» البته فروشنده‌های دیگر نظری متفاوت دارند و می‌گویند: اگر اهل خرید گوشت باشید، متوجه می‌شوید که گوشت منجمد به شما می‌فروشند یا نه. یکی از راه‌های تشخیص آن بافت گوشت و دیگری میزان چربی موجود در گوشت است؛ چرا که گوشت‌های ارمنستانی و برزیلی که محصولات وارداتی هستند، پرچرب‌تر از گوشت‌های ایرانی‌اند. همچنین مهرهای آبی‌ رنگی که بر روی گوشت‌ها قرار دارند، نشان‌دهنده ایرانی‌بودن آن است. برخی قصابان هم می‌گویند که مردم به گوشت چرخ کرده آماده اعتماد نکنند؛ زیرا در برخی از فروشگاه‌ها سنگدان مرغ را با گوشت چرخکرده ترکیب کرده و در اختیار مردم قرار می‌دهند. آنها می‌گویند که بهترین راه برای اینکه در دام این تقلب نیفتید، این است که خودتان گوشت را بخرید و در خانه چرخ کنید یا آنکه گوشت خریداری‌شده را در اختیار قصابی‌ها بگذارید تا برایتان چرخ کنند.

چرا گوشت گران شده است؟

اگر چه طبق آخرین گزارش اتحادیه قیمت گوشت قرمز در بازار قیمت هر کیلو گوشت گوسفند ایرانی ۷۰‌هزار تومان و هر کیلو گوشت گوساله نیز ۶۵‌هزار تومان است، اما این قیمت‌ها محله به محله متفاوت است. این را یکی از قصابی‌های جنوب شهر به «شهروند» می‌گوید و توضیح می‌دهد: «درست است که اتحادیه نرخ معینی را برای ما تعیین کرده است، اما شما فکر می‌کنید قیمت سوپرگوشتی‌های شمال شهر هم همین‌طور است؟ نه، اینجا گوشت گوسفند کیلویی ٧٥ هزار، آریاشهر ٨٢‌هزار تومان است و در جنت‌آباد به ٩٠‌هزار تومان هم می‌رسد.» اگر چه عباس ابراهیمی، رئیس اتحادیه قصابان البرز  دلیل گرانی گوشت را کمبود خوراک دام دانسته بود: «خوراک دام مورد نیاز دامداران باید از خارج و آن هم با ارز آزاد وارد شود؛ البته دامداران حاضرند برای تأمین خوراک دام خود این مبلغ را پرداخت کنند ولی با این شرایط هم خوراک دام وجود ندارد.» قصابان اما نظر دیگری دارند؛ آنها می‌گویند دلیل اصلی این گرانی صادرات گوسفندهای ایرانی به کشورهای دیگر است؛ چرا که گوسفندان ایرانی تردترین گوشت را دارند و صادرات گوسفند چندین‌برابر سوددهی دارد؛ به‌ طوری که سودهای میلیونی عاید قاچاقچیان دام می‌شود. همچنین اگر این اوضاع ادامه پیدا کند، باقیمانده‌  قصابی‌ها هم مجبور به تعطیلی‌اند.

سعید سلطانی، کارشناس صنعت دامپروری که پیش‌تر ریاست اتحادیه دامداران را بر عهده داشت، مهر تاییدی بر ادعای فروشندگان می‌زند و می‌گوید: «قیمت گوسفندهای قاچاق با گذشته تفاوتی ندارد و تنها به دلیل افزایش قیمت دلار سود حاصل از قاچاق گوسفند افزایش پیدا کرده و موجب به هم ریختگی بازار داخلی و افزایش قیمت‌های ناگهانی شده است.»

هر کیلو قاچاق دام ٧٥‌هزار تومان سود

سعید سلطانی، کارشناس صنعت دامپروری در زمینه قیمت  گوسفند قاچاق می‌گوید: «زمانی که دلار ٤هزار تومان قیمت داشت، هر کیلوگرم گوسفند زنده هم ٦ دلار فروخته می‌شد. به‌ طوری که سود حاصل از هر کیلو گوسفند ٢٤‌هزار تومان بود و اکنون با افزایش قیمت دلار به سود بیش از ٧٥‌هزار تومان برای هر کیلو گوسفند می‌رسد. البته باید در نظر داشت که گوسفندان را بر اساس وزنشان می‌فروشند؛ به‌عنوان مثال  و با در نظر گرفتن گوسفند ٣٠ کیلویی سود حاصل از این قاچاق بیش از دو میلیون تومان می‌شود که از خرید و فروش در ایران بسیار بیشتر است.»

سلطانی البته تأکید می‌کند: «فروش گوسفندهای قاچاق به دست دامداران نیست و معمولا به‌عنوان پیش‌خرید یا معاوضه به علوفه با دامداران  صورت می‌گیرد.»